مرتضی دهنوی، تحلیلگر روانشناسی سیاسی/ احمدرضا تمدن، تحلیلگر مسائل اروپا- این روزها ایران درصدد ارتقای قدرت چانه‌زنی و امتیازهای ضروری برای دور جدید مذاکرات وین و رفع تحریم‌های اقتصادی است. درحال‌حاضر، آمریکا شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده است. از‌این‌رو، اولویت ایران در پیگیری مذاکرات پیشِ رو ابتدا رفع تحریم‌های بی‌سابقه است. آمریکا اما که پس‌از حضور دولت بایدن در رأس قدرت، در صحنه بین‌المللی به‌مراتب ضعیف‌تر از پیش ظاهر شده و نتوانسته است جایگاه هژمونی خود را به‌تصویر پرشکوه گذشته یا حداقل قبل از ترامپ برگرداند، ناگزیر به برون‌سپاری برخی سیاست‌ها به هم‌پیمانان منطقه‌ای روی آورده است.

با‌توجه‌به ضعف روزافزون آمریکا و تلاش این کشور برای خروج از خاورمیانه، نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بیش‌ازپیش در صحنه بین‌المللی فعال شده است. رژیم صهیونیستی که در منطقه عمق راهبردی ندارد و نگران است گردش به شرق آمریکا موجب فراموش کردن حمایت از رژیم صهیونیستی شود، در هراس از ایران و برای جلوگیری از اتمام مذاکرات به‌نفع این کشور در دیدار اخیر خود روز دوشنبه ۸ آذر، در برابر نمایندگان کشورهای مختلف تأکید کرد:

من با مذاکره مخالف نیستم، ولی نباید کاری کنیم ایران به بمب اتم برسد و نباید مقابل تهدیدات اتمی ایران کوتاه بیاییم. نباید جامعه بین‌الملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی زیر بار زور ایران بروند. ایرانی‌ها به‌خاطر فشار اقتصادی زیاد فقط به‌دنبال گرفتن امتیاز هستند، بدون آن‌که امتیازی بدهند و هدف آن‌ها خریدن وقت برای رسیدن به بمب اتم و دریافت پول بیشتر برای کمک به حزب‌الله و حماس است. همین‌طور که دیدید ایرانی‌ها درجریان اعتراض اصفهانی‌ها چطور معترضین را سرکوب کردند و اذعان داشتند ما یک قدم از نابودی رژیم صهیونیستی عقب نمی‌کشیم. وی اذعان کرد چنین رژیمی نباید میلیون‌ها دلار کسب کند، چراکه هدف آن‌ها دستیابی به بمب اتم است و جامعه بین المللی در خطر است».

وی در ادامه تأکید می‌کند حکومتی مانند ایران مستحق هیچ امتیازی نیست. نفتالی بنت یادآور شد: «من می‌توانم متحدین خود را جمع کنم و از تمامی منابع مالی و نظامی برای جلوگیری از دستیابی ایران به بمب اتم استفاده خواهیم کرد». وی در دیدار با نخست‌وزیر انگلستان نیز اذعان کرد: ایران به‌دنبال خریدن وقت است و این کاری است که همیشه انجام می‌دهد». از نظر وی، ایران فقط به‌دنبال ایجاد رخنه در دیوار تحریم‌ها و درنهایت شکستن این دیوار است. دیواری که حقیقتاً سدی در برابر تأمین نیازهای روزمره مردم ایران شده است. تصویب و اعمال این تحریم‌ها تنها حربه‌ای است که ایران را به‌پای میز مذاکره آورده است.

ازدیگر مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد این مطلب است که رژیم صهیونیستی بیش‌ازپیش نگران نتیجه مذاکره و عواقب احتمالی آن برای خودشان هستند و دائم ازطرق‌ مختلف به‌دنبال برهم زدن یا حداقل محدود کردن مذاکرات هستند. مطالبی که در دیدار یائیر لیپید، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی و بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلستان مطرح شد، به مسئله برجام و بحث انرژی هسته‌ای بی‌ربط بود. در این‌ دیدار، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی ابراز داشت: «رژیم صهیونیستی و انگلستان ارزش‌های یکسانی دارند و انگلستان برای آزادی و دموکراسی در جنگ جهانی دوم جنگید». او درادامه به وضعیت حقوق‌بشر در ایران اشاراتی داشت.

درواقع، لیپید با اشاره به موارد نقض حقوق‌بشر، تلاش دارد ایران را کشوری کاملاً متضاد با ارزش‌های غربی و خردورزانه نشان دهد. کشوری که اساساً ارزش توافق و مصالحه را مانند هیتلر نازی ندارد. درادامه، لیپید در این دیدار اضافه می‌کند «حزب‌الله و ایران باید بدانند که اگر به‌خاطر برداشت غلط از اسلام گمان می‌کنند می‌توانند بچه‌های یهودی را بکشند، باید بدانند ما نمی‌گذاریم چنین اتفاقی بیافتد».

این نوع تلاش‌های رژیم صهیونیستی اگرچه تازگی ندارد، اما مبین این واقعیت است که با‌توجه‌به نوع فعالیت‌های گسترده و گفتمان متفاوت رژیم صهیونیستی و همچنین وضعیت سیاست بین‌الملل آمریکا و موضع‌گیری‌های جو بایدن، رژیم صهیونیستی به مراتب نگران‌تر و فعال‌تر از گذشته درقبال ایران عمل می‌کند.

دولت ترامپ پیش از این در خدمت اهداف بلندمدت و کوتاه‌مدت رژیم صهیونیستی در صحنه بین‌الملل بود، ولی باتوجه‌به سیاست متفاوتی که دولت بایدن پیش گرفته است، رژیم صهیونیستی مجبور شده است درخصوص ایران رأساً وارد صحنه بین‌الملل شود و با تلاش‌های مستمر و بی‌وقفه سعی در جلوگیری از انعقاد هرنوع توافق یا حداقل کسب توافقی به‌نفع این رژیم میان دو طرف مذاکره شوند.

همزمان، گمانه‌زنی‌های بی‌اساس در رسانه‌های صهیونیستی درمورد این‌که ایران اکنون با انتخاب دولت انقلابی سیزدهم، به‌طور پنهانی و درخلال زمان مذاکرات به بمب هسته‌ای دست پیدا کند قوی‌تر شده است. بنابراین، فشار رژیم صهیونیستی برای سخت‌گیری به ایران و درخواست آن‌ها برای کناره‌گیری کامل از برنامه هسته‌ای و غنی‌سازی در زمان مذاکرات مبنی‌بر این نگرانی است. رژیم صهیونیستی از ابتدا نیز با توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موافق نبود و بارها مدعی شد در کاربرد هر دستاویزی برای به‌تأخیر انداختن یا خراب کردن توافق کوتاهی نمی‌کند.

در‌همین‌راستا، رژیم صهیونیستی همواره از گزینه مطرح دیگر، یعنی گزینه نظامی و حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران سخن به‌میان آورده است. بنابراین، رژیم صهیونیستی در نقش یک اهرم فشار برای دولت بایدن در برابر تیم‌ مذاکره‌کننده ایرانی ایفای نقش می‌کند. اهرم فشاری که خود در کنار موانع دیگر حصول یک توافق همه‌جانبه را دور از انتظار می‌کند. رژیم صهیونیستی به‌هیچ‌عنوان راضی به اعمال محدودیت علیه برنامه اتمی ایران نیست چراکه می‌داند محدودیت، زمان و مکان خاص خود را دارد و قرار نیست محدودیت‌ها دائمی باشند.

آن‌چه رضایت احزاب سیاسی رژیم صهیونیستی را درپی خواهد داشت، کنار گذاشتن کامل برنامه‌ها و نیت اتمی ایران برای همیشه است. شاید نمونه عملی آن‌چه رژیم صهیونیستی آرزو دارد، همان کاری است که قذافی انجام داد و تمام تجهیزات اتمی خود را در یک کشتی برای آمریکا ارسال کرد و درعوض در بازگشت، هدایای غربی مانند بمب و حملات ناتو به‌عنوان سوغات برای لیبی و قذافی ارسال شد.

تحلیل‌گران محترم یادداشت‌های خود را به آدرس ایمیل فرهنگ دیپلماسی (info@farhangdiplomacy.com) ارسال کنند.