مبارکه صداقتی- پروژه جهانی «یک کمربند، یک راه» چین، ابتدا برای منطقه آسیا ایجاد و پیگیری شد. افغانستان در این مگاپروژه جایگاه خوبی به‌لحاظ موقعیت همسایگی و نزدیکی به خطوط مواصلاتی و ترانزیتی مهم دنیا را دارد. این کشور غنی از معادن و منابع است که برای چین جذابیت دارد و البته که چین در افغانستان مشغول پروژه‌های مختلف عمرانی است. به‌لحاظ سیاسی، چین ازجمله بازیگرانی است که معمولاً در امورات داخلی کشورها دخالت نمی‌کند و به‌جهت عدم‌مداخله نظامی در تاریخ جنگ‌های داخلی افغانستان، ظرفیت سیاسی خوبی برای بهره‌برداری از فرصت‌های موجود در افغانستان را دارد. در بُعد منطقه‌ای، نزدیکی افغانستان به چین، آن‌هم در زمان غیبت آمریکایی‌ها در افغانستان، می‌تواند حضور سیاسی و اقتصادی چین را در منطقه جنوب آسیا پررنگ‌تر کند. ازنظر ژئواستراتژی نیز چین برای مقابله با هند که متحد آمریکاست، می‌تواند از وزنه سیاسی افغانستان به‌نفع خود بهره ببرد و البته مانع لغزش افغانستان به‌سمت هندوستان شود. درنظر داشته باشیم چین با پاکستان که در تنش با هند است روابط راهبردی و بسیار نزدیکی دارد.

توسعه اقتصادی چین در جهان، در وهله اول نیازمند ارتباط عمیق و مؤثر با همسایگان است. عمدتاً اولویت چین منافع راهبردی و اقتصادی، فارغ از نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی است. پروژه «یک‌ کمربند، یک ‌راه»، در بیش از دو سوم کشورهای جهان، فارغ از نگاه به ایدئولوژی و نوع حکومت‌داری آن‌ها دنبال می‌شود. در ماه اوت ۲۰۲۱، دولت «اشرف غنی» سقوط کرد و طالبان در کابل مستقر شد. طالبان هنوز به‌طور رسمی توسط هیچ کشوری به‌رسمیت شناخته ‌نشده است؛ اما دراین‌‌بین کشورها و گروه‌های مختلفی با سران طالبان ارتباط برقرار کرده و از خواسته‌های خود می‌گویند.

چین، همسایه افغانستان با داشتن مرز کوتاه مشترک یکی از این کشورهاست و به‌نظر می‌رسد به‌زودی طالبان را در راستای تعامل و احترام به حاکمیت و استقلال کشورها که از اصول اساسی چین است به‌رسمیت بشناسد. به‌‌رغم نگرانی‌هایی که درقبال آینده تحرکات تروریستی و ارتباط احتمالی آن با طالبان وجود دارد، در شرایط فعلی، چینی‌ها خواهان اثرگذاری بیشتر سیاسی و اقتصادی در افغانستان، به‌ویژه در شرایط خلاء حضور آمریکایی‌ها و عقب‌نشینی ناتو در منطقه هستند. سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز درباره قطع ارتباط طالبان با گروه‌های تروریستی ابراز امیدواری کرد. با محکم شدن ارتباط طالبان با دولت چین به‌طور رسمی، چینی‌ها می‌توانند خطرات ناشی از ارتباط احتمالی با گروه‌های تروریستی و یا تجزیه‌طلبی همچون اویغورها در سین‌کیانگ را کاهش دهند.

مقامات طالبان، موافق حضور بیشتر چین در بازسازی و توسعه اقتصادی آینده افغانستان هستند. سخنگوی طالبان نیز پیوستن به کرویدور اقتصادی چین و پاکستان را برای افغانستان دربردارنده فواید مهم تجاری دانست. او همچنین به همسایه دیگرش اطمینان داده است هیچ‌گونه تهدیدی برای امنیت پاکستان ازسوی افغانستان وجود ندارد. طالبان نیاز افغانستان به سایر کشورها را اعلام و آن را برای احیاء کشور الزامی دانست.

باتوجه‌به آن‌چه گفته شد، به‌رغم بروز شرایط جدید در افغانستان، پروژه «یک‌ کمربند، یک ‌راه»، می‌تواند مانند گذشته در این کشور اجرا و عملیاتی شود، به ‌این‌ شرط که طالبان در کابل به‌صورت رسمی مستقر شود، کنترل تمام کشور در دست آنان باشد و افغانستان به ثبات نسبی برسد. با پیوستن افغانستان به کریدور اقتصادی چین و پاکستان‌، این کشور به‌طور رسمی به پروژه «یک‌ کمربند، یک ‌راه» می‌پیوندد. ارتباط راهبردی و نزدیک چین و پاکستان، در کنار توجهی که پاکستانی‌ها به طالبان نشان داده‌اند، گویای امکان افزایش ارتباطات سه کشور است. به‌لحاظ تاریخی، قومی و فرهنگی نیز میان دو کشور افغانستان و پاکستان ارتباط خوبی برقرار است که تحقق این رابطه نزدیک سه ضلعی را متحتمل‌تر می‌کند. البته برخی استراتژیست‌ها نوشته‌اند پاکستان در شرایط جدید افغانستان درصدد برداشت سهمی ژئوپلیتیکی است و می‌خواهد تضمین کند دولت جدید افغانستانی طرفدار هند نشود. البته درباره این‌که چه میزان پاکستان از طالبان حمایت کرده است‌ اختلاف‌نظر وجود دارد، اما مانند گذشته نزدیکی این سه کشور، طبق عناصر و عواملی از تهدیدات مشترک گرفته تا فرصت‌های جمعی، دور از انتظار نخواهد بود.

با اعلام آمادگی چین و طالبان برای گسترش روابط، به‌ویژه با تمایل بر افزایش همکاری‌های عمرانی و زیرساختی، همچنین متغیرهایی که در بالا گفته شد، می‌توان انتظار داشت که پروژه «یک‌ کمربند، یک ‌راه»، بیش از گذشته در افغانستان (حتی پس از استقرار و به‌رسمیت شناخته شدن دولت طالبان) اجرا و دنبال شود. همچنین پروژه «یک‌ کمربند، یک ‌راه»، علاوه‌بر نفع اقتصادی و تجاری، برای چین در افغانستان کنونی منافعی سیاسی را نیز تأمین خواهد کرد.